Tłumaczenie: Kumari Sundari dasi

Wiedza o Śrimati Radharani, Jej związku z Kryszną, Jej relacji z Jej sakhimi i gopi manjarimi rozszerzona jest w poufnej literaturze Gaudija Waisznawizmu. W ostatnich latach książki te stają się coraz dostępniejsze dla angielskojęzycznych czytelników. Stajemy się coraz bardziej świadomi (przynajmniej teoretycznie), że oddanie do Śrimati Radharani jest najwyższym wyrazem świadomości Kryszny. Bhaktiwinoda Thakura w jednej ze swoich pieśni mówi: „Śrimati Radhika jest nauczycielem słodyczy małżeńskiej miłości. Czysta miłość między Radhą i Madhawą jest przeznaczona do dyskusji i kontemplacji.”

Jest jednak wiele ostrzeżeń, że nigdy nie wolno mylnie uznawać Śrimati Radharani i Jej stosunków z Kryszną za materialne relacje mężczyzny i kobiety. Niebezpiecznym jest bycie ciekawskim Śrimati Radharani, nie słuchając jednak we właściwy sposób. Chciałem zatem podzielić się tym, jak Prabhupada przedstawiał Śrimati i ograniczyć się do tego, co znalazłem w jego książkach, wykładach i rozmowach. Zobaczycie, że mimo że z jednej strony Śrila Prabhupada był bardzo powściągliwy w mówieniu o Radharani, to jednak przekazał nam słodkie i czyste zrozumienie Radharani i praktyczne sposoby, jak awansować w naszej służbie dla Niej.

W swoich tłumaczeniach i znaczeniach do odpowiednich sekcji  Nektaru Oddania, Kṛṣṇa Book i Caitanya-caritāmṛty, Prabhupada traktuje o wszystkich zawiłościach miłości Śrimati Radharani do Kryszny. Przeszedłem przez te liczne sekcje, zwłaszcza szukając osobistych stwierdzeń Prabhupada, gdzie swoimi własnymi słowami wypowiada swoje własne realizacje.

Pamiętam Śrila Prabhupada mówiącego o Śrimati Radharani latem 1966 na Drugiej Alei 26 w Nowym Yorku.

Zawsze pamiętam Prabhupada w Radhasztami, ponieważ tego dnia 23-go września 1966 dostałem od Prabhupada inicjację. Kwalifikacje do inicjacji Prabhupada były bardzo proste w tamtych dniach i tak mógłbym zostać inicjowany podczas pierwszej w ISKCON-ie inicjacji, która odbyła się w dzień Dżanmasztami w 1966. Nie czułem się jednak gotowy do wyrzeczenia się moich tak zwanych frywolnych działań. Wydawało się to zbyt wiele i przepuściłem inicjację.

Kilka dni później zacząłem jednak żałować, że nie zostałem inicjowany. Potem usłyszałem od jednego z wielbicieli, że Prabhupada planuje za dwa tygodnie przeprowadzić kolejną inicjację przy okazji dnia pojawienia się Śrimati Radharani. Wtedy Prabhupada zaczął wyjaśniać nam coś na temat Śrimati Radharani.

Powiedział, że w Dżanmasztami musieliśmy pościć cały dzień aż do północy, ponieważ Kryszna jest bardzo mocny i twardy, lecz w Radhasztami będziemy musieli pościć jedynie do południa, gdyż Radharani jest łagodna i łaskawa.

W związku z tym zdecydowałem, że zapytam Prabhupada, czy mógłbym zostać inicjowany w dzień pojawienia się Radharani. To co wydawało się zbyt trudne dwa tygodnie wcześniej w dzień urodzin Kryszny, teraz wydawało się prostsze pod ochroną Śrimati Radharani.

Pierwsze przedstawienie Radharani przez Prabhupada jest niezapomnianą sutrą. Prabhupada powiedział, że Śrimati Radharani jest najlepszym wielbicielem Kryszny, ponieważ kocha Go najbardziej.

Później Prabhupada wytłumaczył, że jest zainteresowana dobrobytem wszystkich wielbicieli i że możemy się do Niej modlić. Powiedział „Nie możecie udać się bezpośrednio do Kryszny, ale jeżeli wielbiciel Kryszny jest zadowolony z was, wtedy on albo ona poleci was Krysznie i Kryszna będzie zobowiązany obdarzyć was Swoją łaską. Jest to szczególnie prawdziwe, gdy dostajecie łaskę Śrimati Radharani”.

Prabhupada zawarł wiedzę o Radharani w swoich pierwszych przetłumaczonych w Ameryce książkach Złoty Avatara[1] (1967), Kṛṣṇa – Źródło Wiecznej Przyjemności (1968) oraz Nektar Oddania (1969). W Nektarze Oddania w podrozdziale „Przyciąganie Kryszny” rozdziału „Cechy charakteryzujące czystą służbę oddania”, Prabhupada wyjaśnia zasadę zbliżania się do Kryszny poprzez Radhę:

„Wykonywanie służby oddania oznacza pójście w ślady Radharani. Aby osiągnąć doskonałość w służbie oddania, bhaktowie z Vrindavany poddają się opiece Radharani. Innymi słowy, służba oddania nie jest działaniem o charakterze materialnym. Znajduje się ona bezpośrednio pod nadzorem Radharani. Bhagavad-gita stwierdza, że mahatmowie, czyli wielkie dusze, znajdują się pod ochroną daivi prakrti, energii wewnętrznej, Radharani. Tak więc, będąc pod bezpośrednią kontrolą wewnętrznej energii Kryszny, służba oddania przyciąga nawet Samego Krysznę.” (Nektar Oddania)

Spostrzeżenie Prabhupada, że Kryszna był twardy, a Radharani delikatna i miła, pokrywa się ze stwierdzeniem, które zawarł w Nektarze Oddania pod cechą Kryszny „Pełen współczucia”:

 „Zamiast skłaniać się bezpośrednio przed Kryszną, wielbiciele ofiarowują pokłony Jego współczującej naturze. W rzeczywistości, ponieważ Kryszna jest Najwyższym Osobowym Bogiem, bardzo trudno jest się do Niego zbliżyć. Ale wielbiciele, wykorzystując Jego współczującą naturę, która jest reprezentowana przez Radharani, zawsze modlą się do Radharani o współczucie Kryszny.” (Nektar Oddania str.167)

Czasami Prabhupada opisywał Radharani jako miłosierny żeński odpowiednik Kryszny.

Najprostszym sposobem modlitwy do Radharani jest zwracać się do Niej w mantrze Hare Kryszna, która składa się z imion Radhy i Kryszny: „O Energio Pana (Hara), O Panie, proszę zaangażujcie mnie w służbę dla Was.”

Pradhupada nie głosił chwał Radharani tak otwarcie jak Pana Kryszny, Najwyższej Osoby Boga. Jednocześnie informuje nas, że zgodnie z Gaudiya Vaisnava Siddhanta, Śrimati Radharani jest Królową Wrindawany. Ma Ona moc przyciągania uwagi nawet samego Kryszny. Jak jest to oznajmione przez Prabhupada w Nektarze Oddania:

„Kryszna przyciąga każdego, lecz służba oddania przyciąga Krysznę. Symbolem służby oddania na najwyższym poziomie jest Radharani. Kryszna zwany jest Madana-mohana, co wskazuje na fakt, że jest On tak atrakcyjny, że przewyższa On powaby tysięcy Kupidynów. Lecz Radharani jest jeszcze bardziej atrakcyjna, bowiem potrafi Ona zauroczyć nawet Krysznę. Dlatego bhaktowie nazywają Ją Madana-mohana-mohani – czyli przyciągającą Tego, który przyciąga Kupidyna.” (Nektar Oddania str. 16)

Dlaczego więc Śrila Prabhupada był tak powściągliwy i uroczysty mówiąc o Radharani?

Jednym z powodów powściągliwości Prabhupada był fakt, że byliśmy takimi neofitami. Prabhupada również nauczał na Zachodzie, a odbieranie relacji Radhy i Kryszny jako zwykłych stosunków seksualnych, jest naturą materialistycznych ludzi z poza kręgu kultury wedyjskiej. Prabhupada wyjaśnił to na przykładzie krowy przeżywającej pożar w stodole. Pewnego razu w stodole wybuchł pożar i tak przeraził krowę, że od tamtej pory panikowała, kiedykolwiek widziała kolor czerwony. Na tej samej zasadzie, uwarunkowane dusze mają taki uraz albo są tak uzależnione od przyjemności seksualnej, że gdy tylko widzą obrazek Kryszny obejmującego Radhę, myślą „Tak, to jest to samo, co czuję do swojej dziewczyny.”

Prabhupada również obawiał się, że jeżeli wielbiciele przedwcześnie zajmą się miłosnymi stosunkami Radha-Kryszny, to staną się prākṛita-sahajiyā, czyli tymi którzy przyjmują te poufne kwestie zbyt tanio. Wspomniał o mężczyźnie, który powiedział „Kiedykolwiek słyszę imię ‘Radha’, zawsze myślę o żonie fryzjera, która ma na imię Radha.”

W Przedmowie do Kṛṣṇa Book Prabhupada pisze: „Kiedy ktoś w krajach Zachodu zobaczy okładkę książki takiej jak Kṛṣṇa, natychmiast  pyta: ‘Kto to jest Kṛṣṇa? Kim jest ta dziewczyna obok Kṛṣṇy?”. Znaczącym jest jednak, że Prabhupada kończy Przedmowę odpowiadając na pytanie, kim jest Kryszna, ale nie wspomina, kim jest Radha.

Innym przykładem powściągliwego nastroju Prabhupada jest jego instrukcja, aby nie pokazywać stóp Bóstwa Radharani, mimo że stopy Kryszny powinny być eksponowane.

Dalej możemy się zagłębić w prezentację Prabhupada, studiując wykłady, które dał z okazji Radhasztami. Jeden z wykładów odbył się 30-go września 1968 w Montrealu.

Prabhupada wyjaśnił, że filozofia Radha-Kryszna jest filozofią bardzo wzniosłą i może być zrozumiana na poziomie wyzwolenia, nie uwarunkowania.

Powiedział, że na poziomie uwarunkowania wielbimy Lakszmi Narajana podążając za uregulowanymi zasadami.

„W tym vidhi marga, kiedy nie masz miłości do Boga albo Kryszny, musisz przestrzegać zasad regulujących i automatycznie… tam jest praktyka. Kiedy się ćwiczy… Tak jak ćwiczysz grę na mridandze. Na początku jest to bezładne, lecz gdy się wprawisz, dźwięk stanie się tak przyjemny.

To jest ciekawy przykład, ponieważ w 1968 wielbiciele właśnie uczyli się gry na mridandze i ich bity były bardzo podstawowe, ale Prabhupada zachęcał ich. A teraz widzimy, że w ISKCON-ie mamy wielu ekspertów gry na mridandze, którzy nauczyli się przez praktykę i przez przebywanie w towarzystwie innych ekspertów.

„Podobnie, kiedy jesteśmy zaangażowani w wielbienie Radha Kryszna na uregulowanych zasadach, jest to nazywane vidhi marga. A kiedy jesteś na platformie miłości, jest to nazywane raga marga. Jeżeli zatem ktoś chce się natychmiast nauczyć raga marga bez vidhi marga, jest to głupotą. To jest głupota. Nikt nie może zdać egzaminu na magistra bez przejścia przez zasady regulujące czy szkoły podstawowe i college.

Dlatego też nie pozwalam sobie zbytnio na dyskusje o Radzie i Krysznie. Na tą chwilę lepiej kontynuujcie przestrzeganie zasad regulujących. Stopniowo, w miarę oczyszczania, jak wzniesiecie się do transcendentnej platformy, zrozumiecie czym jest Radha Kryszna.”

Prabhupada jest zatem bardzo stanowczy w kwestii nie przeskakiwania, wskazując jednocześnie, że ścieżka vaidhi marga poprowadzi nas w górę, tak samo jak regularne granie na mridandze prowadzi do doskonałego grania.

„Nie próbujcie szybko zrozumieć Radha Kryszna. To jest bardzo obszerny temat. Jeżeli będziemy chcieli bardzo szybko zrozumieć Radha Kryszna, wtedy pojawi się wielu prākṛita-sahajiyā. W Indiach są prākṛita-sahajiyā. Tak jak taniec Radha Kryszna. Radha Kryszna stali się zabawką. Obrazek Radha Kryszna, Kryszna całujący Radhę, Radha całująca. To wszystko są nonsensy. Filozofia Radha Kryszna musi być rozumiana przez wyzwoloną osobę, nie przez uwarunkowaną duszę. Powinniśmy więc wyczekiwać odpowiedniego momentu, kiedy będziemy wyzwoleni, i dopiero wtedy zrozumiemy rādhā-kṛṣṇa-praṇaya-vikṛtir.”

Później podczas tego wykładu w 1968 Prabhupada zapytał o harmonium i zaczął śpiewać pieśń Rupy Goswamiego „Radhe jaya jaya madhava dayite”.

Mimo, że Prabhupada był na swój sposób bardzo ostrożny, niemniej jednak rozdawał słodycz miłości Śrimati Radharani do Kryszny. Ciągnął dalej ten wykład wyjaśniając „rādhe jaya jaya mādhava-dayite”.

„’Ona jest tak droga Krysznie.’ Wszyscy próbują kochać Krysznę, lecz Kryszna próbuje kochać kogoś. Jak wspaniała Ona jest. Tylko spróbujcie zrozumieć. Cały świat, cały wszechświat, wszystkie żywe istoty, próbują kochać Krysznę. Kṛṣṇa prema. Kṛṣṇa prema jest tak cenna, lecz Kryszna pragnie Radharani. Tylko spójrzcie jak Radharani jest wspaniała. Spróbujcie zrozumieć wspaniałość Radharani. Ona jest tak wspaniała, musimy ofiarowywać jej szacunek. A jaka ona jest?

gokula-taruṇī-maṇḍala-mahite.

„Taruni. Taruni oznacza młode dziewczęta. Jak spojrzycie na obrazki, one wszystkie są młodymi dziewczętami. Ona jest najpiękniejsza. Jest Ona czarująca również dla młodych dziewcząt. Jest tak piękna.

gokula-taruṇī-maṇḍala-mahite /dāmodara-rati-vardhana-veśe.

Zawsze ubiera się tak ładnie, że Damodara, Kryszna, jest przyciągnięty przez Jej piękno.

Jest Ona jedynym obiektem miłości Kryszny i jest Królową Wrindawany. Jeżeli pojedziesz do Wrindawany, zauważysz, że we Wrindawanie wszyscy wielbią Radharani. Rani znaczy królowa. Oni zawsze mówią ‘Jaya Radhe’. Radharani. Wszyscy wielbiciele we Wrindawan są wielbicielami Radharani.

(W innym wykładzie, który dał we Wrindawanie około roku 1972, Prabhupada objaśniał, że nie ma nikogo tak wysoko postawionego jak Kryszna, mattah parataram nanyat. Potem jednak zatrzymał się i powiedział: „Jest jedna osoba ponad Kryszną. Jest to Radharani.” Powiedział: „Ale to z miłości.”)

W swoim wykładzie na Radhasztami z 1968 Prabhupada dalej tłumaczył pieśń:

 „karuṇāḿ kuru mayi karuṇā-bharite/sanaka-sanātana-varṇita-carite.

Teraz ktoś może powiedzieć ‘O, jesteś takim wielkim uczonym, jesteś taką wielką, świętą osobą a żebrzesz o łaskę od zwykłej dziewczyny. Jak to?’ Dlatego Rupa Goswami mówi ‘O, to nie jest zwykła dziewczyna.’

sanaka-sanātana-varṇita-carite

Opisanie tej dziewczyny jest możliwe tylko dla tak wielkich, świętych osób jak Sanaka i Sanatana. Ona nie jest zwyczajna.”

W wykładzie na Radhasztami 1969, który dał w Londynie, Prabhupada powiedział “Radharani jest energią przyjemności, hladini śakti.” Prabhupada uczył od samego początku i ciągle podkreślał, że tak jak my mamy pragnienie, aby kochać i mieć przyjemność, tak samo to pragnienie istnieje w Najwyższej Osobie, Krysznie. Jednak gdy On chce pragnąć, On nie pożąda przyjemności od zwykłej osoby. On rozprzestrzenia się do energii przyjemności i jest nią Radharani. Zatem Radharani w zasadzie nie jest różna od Kryszny. Tak jak Prabhupada wyraził to we wstępie do Złotego Avatara: „Bez Radhy, Kryszna nie ma znaczenia, a bez Kryszny, Radha nie ma znaczenia. Wskutek tego filozofia Vaisnava najpierw kłoni się i oddaje cześć wewnętrznej energii przyjemności Najwyższego Pana. Zatem, jeśli mówimy o Panu i Jego energii, zawsze mówimy o Radha-Krysznie.”

Podczas tego wykładu na Radhasztami  ’69 Prabhupada zaczął śpiewać mantrę „tapta-kāñcana-gaurāngi rādhe vṛndāvaneśvari”. Powiedział także, że powinniśmy zwrócić się do Radharani, aby zyskać sobie przychylność Kryszny.

„Jeżeli zwrócimy się do Kryszny poprzez Radharani, poprzez Jej łaskę, wtedy staje się to proste. Jeżeli Radharani zarekomenduje „Ten wielbiciel jest bardzo dobry”, wtedy, nieważne jaki byłby z niego głupiec, Kryszna przyjmie go natychmiast. Ponieważ jest to polecone przez Śrimati Radharani, Kryszna akceptuje. Dlatego też we Wrindawan zobaczycie, że wszyscy wielbiciele więcej razy powtarzają imię Radhy niż imię Kryszny. Gdziekolwiek nie pójdziecie, zobaczycie, że wielbiciele zwracają się „Jaya Radhe”.  Nadal można zauważyć to we Wrindawan. Oni wychwalają Radharani. Są bardziej zainteresowani wielbieniem Radharani. Gdyż jakkolwiek byłbym upadły, jeżeli mogę zadowolić Radharani w taki czy inny sposób, wtedy bardzo łatwo będzie mi zrozumieć Krysznę.”

Prabhupada krytykował ludzi, którzy nie rozumieli Radharani, mimo że żyli we Wrindawan. Był jednak pozytywnie poruszony przez proste intonowanie „Radhe Radhe” nawet w wykonaniu pozornie zwyczajnych ludzi Wrindawany. Pamiętam jak chodziłem na wiele porannych spacerów z Prabhupadą na Bhaktivedanta Swami Marga i czasami kierowcy rikszy zatrzymywali swoje riksze, zsiadali, zdejmowali swoje buty i składali pokłony mówiąc „Jaya Radhe”. Prabhupada zwykł mówić o tym w swoich wykładach w innych częściach świata i patrząc jego oczami my, uczniowie z Zachodu, zaczęliśmy uważać, że to było esencją Wrindawany, gdzie nawet zwykli ludzie intonują „Jaya Radhe”. Nigdzie indziej na całym świecie, nawet w Indiach, nie znajdziecie tego. Nawet jeżeli ich intonowanie nie było pełne zrozumienia, Prabhupadzie się podobało.

Inną oznaką jego głębokiej sympatii do Radharani było to że Prabhupada zawsze zaczynał swój wykład śpiewając „Jaya Radha Madhava”. Nie znajdziemy innych Gaudia Waisznawów, dla których zasadą jest zaczynanie wykładu od śpiewania tej pieśni. Jednak Prabhupada zawsze tak robił, a czasami wpadał w głęboką ekstazę i nie był w stanie mówić.

Wiemy również, że ojciec Prabhupada modlił się, aby został on [Prabhupada] wielbicielem Śrimati Radharani.

Także, kiedy Prabhupada był na statku do Ameryki, napisał poemat, w którym powiedział: „Moi drodzy bracia, nie możecie osiągnąć sukcesu w świadomości Kryszny dopóki nie będziecie wielbić Śrimati Radharani”.

Innym ważnym punktem jest to, że tak jak Radharani wielbiła Krysznę w nastroju rozłąki po tym jak Kryszna opuścił Wrindawanę, tak samo Pan Czajtanja był w tym nastroju. A ta demonstracja rozłąki Pana Czajtanji została przejęta przez sześciu Goswamich. Prabhupada sygnalizuje, że powinno to również być przyjęte przez wszystkich szczerych i poważnych wielbicieli w tej linii. Jest kilka przykładów, kiedy to powiedział.

Tutaj jest jeden z wykładu z okazji Radhasztami w 1969. Prabhupada  zacytował „He radhe vrajadevike ca lalite, he nanda suno kutah”.

„’Gdzie, Radharani, gdzie jesteś? Gdzie są Twoi towarzysze. Gdzie jesteś, Nanda Suno, synu Nandy Maharadża, Kryszno? Gdzie wszyscy jesteście?’ Oni szukali. Nigdy nie powiedzieli: ‘Widziałem Krysznę tańczącego z gopi. Widziałem ostatniej nocy.’ To jest sahajiya. Oni wszystko biorą bardzo tanio. Biorą bardzo tanio Krysznę i bardzo tanio biorą Radharani, tak jakby widzieli każdej nocy. Nie. Goswami nas nie nauczają w taki sposób. Oni szukają.  

Tak więc, musimy iść w ślady Goswamich, w odszukiwaniu Kryszny i Radharani. (Możemy robić to we Wrindawanie) albo wewnątrz naszych serc… Tego procesu służby oddania naucza Czaitanja Mahaprabhu. Nie mówcie, że bardzo łatwo widzieliśmy Krysznę albo widzieliśmy Radharani w rasa lila. Nie, nie tak. Czujcie rozłąkę. Powinniście zrozumieć, że im bardziej czujecie rozłąkę z Kryszną, tym większy robicie postęp.”

Prabhupada powiedział nam: „Jeżeli zaangażuje swój język w służbę dla Pana, ujawni się On wam, ‘Tu jestem.’” Powinniśmy czuć rozłąkę z Kryszną niczym Radharani, tak jak uczy Pan Czaitanja, i zaangażować nasze języki w służbę dla Pana, a wtedy pewnego dnia, kiedy będziemy dojrzali, zobaczymy Krysznę oko w oko.

Ten sam punkt jest opisany w Antya Lila rozdział 14 Caitanya-caritāmṛty. Kryszna dasa Kawiradża mówi nam, że emocje Radharani po zobaczeniu Uddhawy dokładnie odpowiadały tym Śri Czaitanji Mahapradhu. Potem w znaczeniu Prabhupada mówi, że niektórzy teozofowie deklarują „ponieważ Śri Czaitnja Mahaprabhu jest Najwyższą Osobą Boga, takie kultywowanie rozłąki jest dla Niego łatwe, lecz dla żywej istoty jest to trudne. Możemy zatem  zbliżyć się do Kryszny w jakikolwiek sposób nam się podoba. Aby unieważnić ten wymysł, Śri Czaitanja Mahaprabhu praktycznie zademonstrował, jak można osiągnąć miłość do Kryszny, przyjmując nastrój Śrimati Radharani w rozłące z Kryszną.” (Antya-lila 14.14)

Pomimo tego, że takie intymne sprawy nie powinny być tanio przejmowane, to taka ezoteryczna doktryna jak rozłąka z Kryszną w nastroju Radharani jest czymś, co Prabhupada rekomenduje.

Śri Czaitanja Mahaprabhu lamentował: „Znalazłem Krysznę we Wrindawanie, a teraz Go straciłem i przybyłem do Kurukszetra.” Dopóki ktoś nie jest bardzo wysoce zaawansowanym wielbicielem, nie może on zrozumieć tych zawiłych uczuć. Aczkolwiek autor Caitanya-caritāmṛty próbował wyjaśnić to „divyon mada” na tyle na ile to możliwe, i jest naszym obowiązkiem, aby po prostu doceniać to na tyle na ile to możliwe. Dlatego też autor zwrócił się z taką prośbą: „Moi drodzy czytelnicy, postarajcie się po prostu usłyszeć ten opis z wiarą i miłością. Pomoże wam to w zrozumieniu transcendentalnej ekstazy i ostatecznie bardzo łatwo osiągniecie miłość do Boga.” (Antya-lila 14.37 znaczenie)

W Kṛṣṇa – Źródło Wiecznej Przyjemności Prabhupada także poleca wszystkim wielbicielom nastrój Radharani w rozłące. Mówi on, że sześciu Goswamich było w tym nastroju i Pan Czaitanja również.
„On był w roli Radharani, czując rozłąkę z Kryszną. Ci którzy są w sukcesji uczniów Madhva Gaudiya sampradaya, również powinni czuć rozłąkę z Kryszną, wielbiąc Jego transcendentną formę i omawiając Jego transcendentne nauki, rozrywki, cechy, otoczenie i towarzystwo. Mistrzowie duchowi powinni wznieść wielbicieli do najwyższej perfekcji w oddaniu. Odczuwanie ciągłej rozłąki podczas zaangażowania w służbę dla Pana jest ideałem świadomości Kryszny.” (Kṛṣṇa – Źródło Wiecznej Przyjemności, Rozdział 34)

Wybrałem jeszcze dwa krótkie cytaty ze względu na osobiście użyte przez Prabhupada słowa w opisie Radharani. To daje nam inne spojrzenie na fakt, że pomimo tego, że nie pobłażał sobie mówiąc zbyt dużo o Śrimati Radharani, to jego wewnętrzne uczucia były wielkie.

Jedno stwierdzenie znajduje się w pierwszym canto Śrimad Bhagavatam, gdzie omawia on uczucia rozłąki z Kryszną odczuwane przez członków dynastii Jadu:
„Tych uczuć rozłąki nie da się opisać, lecz jedynie wielbiciele mogą je sobie wyobrazić. Po Jego rozstaniu się z Wrindawaną i niewinnymi wiejskimi pasterzami, dziewczętami, kobietami i innymi, wszyscy oni odczuwali szok przez całe swoje życie, a rozłąka Radharani, najukochańszej pasterki, jest nie do opisania. Pewnego razu spotkali się oni na Polu Kuruksetra w czasie zaćmienia słońca, i wyrażone przez nich wtedy uczucie rozdziera serce.” (ŚB  1.10.9-10 znaczenie)

Ostatni cytat pochodzi z Caitanya-caritāmṛty i dotyczy on Najwyższej pozycji Radharani nawet w stosunku do Kryszny. Są to słowa Pana Czaitanji wypowiedziane podczas tańca na Ratha Jatrze i mówią o Radzie i Krysznie (CC Madhya 13.150 tekst i znaczenie):

"Śri Kryszna mówił dalej: 'Wszyscy mieszkańcy Vrindavana-dhamy – Moja matka, ojciec, przyjaciele pasterze i wszystko inne – są niczym Moje własne życie i dusza. A wśród wszystkich mieszkańców Wrindawany gopi są całym Moim życiem i duszą. Pośród gopi Ty, Śrimati Radharani, jesteś główną. Dlatego jesteś esencją mego życia.”

W znaczeniu Prabhupada pisze:
„Śrimati Radharani jest centrum wszystkich czynności Wrindavany. We Wrindawanie Kryszna jest narzędziem Śrimati Radharani; dlatego wszyscy mieszkańcy Wrindawany do tej pory intonują "Jaya Radhe". Z przytoczonej tu wypowiedzi Samego Kryszny wynika, że Radharani jest królową Wrindawany, a Kryszna jest jedynie Jej ozdobą. Kryszna jest znany jako Madana-mohana, urzekający Kupidyna, lecz Śrimati Radharani urzeka Krysznę.”

Lubimy zatem słuchać o Śrimati Radharani od Śrila Prabhupada. Jest to bezpieczny i najbardziej fachowy sposób, ponieważ jak pisze Śrila Prabhupada: „Mistrz duchowy jest zawsze uważany albo za jednego z zaufanych towarzyszy Śrimati Radharani, albo za zamanifestowaną reprezentację Śrila Nitjanandy Prabhu.” (Caitanya-caritāmṛta, Adi 1.46)

Źródło: http://www.sdgonline.org/radha/radharani_prabhupada.html